บริการเจาะดิน SOIL BORING

การเจาะดินเป็นวิธีหลักที่ใช้ในการสำรวจโดยการใช้เครื่องมือเจาะแบบต่าง ๆ เจาะลงไปสำรวจการเปลี่ยนแปลงของชั้นดิน มักจะทำควบคู่กันไปกับการเก็บตัวอย่างดิน และการทดสอบคุณสมบัติดินในสนาม วิธีการเจาะสำรวจดินอาจทำได้ดังนี้

การเจาะดินด้วยสว่านมือ Hand Auger

ก. การเจาะด้วยสว่านมือ (Hand Auger) การเจาะโดยใช้หัวเจาะ ซึ่งสามารถต่อก้านเจาะได้ท่อนละ 1 เมตร และมีขนาดหลุม 7.5 ถึง 10 ซม. เมื่อดินเต็มหัวเจาะจะต้องนำขึ้นมาแคะออกบนผิวดิน และมักนิยมวางเศษดินเรียงกันตามความลึกเป็นแนวยาว โดยให้ระยะการกองตัวอย่างดินเท่ากับความลึก เพื่อความสะดวกในการสังเกตุการเปลี่ยนแปลงของชั้นดินตรวจวัดความลึก การเจาะด้วยวิธีนี้จะถูกจำกัดโดยระดับน้ำใต้ดินและความแข็งแรงของชั้นดิน สำหรับดินเหนียวที่ระดับน้ำอยู่ลึก อาจเจาะลงไปได้ถึง 5-7 เมตร แต่ตัวอย่างดินที่ได้จะมีการกระทบเทือนและสามารถนำไปใช้ทดสอบเฉพาะคุณสมบัติทางด้านกายภาพและการจำแนกดินเท่านั้น

การเจาะดินแบบฉีดล้าง WASH BORING

ข.การเจาะแบบฉีดล้าง ทำโดยการใช้ฉีดน้ำแรงดันสูงลงไปตามท่อจนถึงหัวเจาะกระแทกที่ปลายซึ่งสามารถย่อยดินที่ก้นหลุมออกเป็นชิ้นเล็ก ๆ ซึ่งสามารถถูกพัดพาขึ้นมาพร้อมน้ำมายังผิวดิน แล้วตกตะกอนในบ่อพัก ส่วนน้ำที่อยู่ข้างบนที่ไม่มีตะกอนปนก็จะถูกสูบลงไปใช้งานวนเวียนต่อเนื่องกันได้ การเจาะในลักษณะนี้สามารถใช้ได้เกือบทุกลักษณะของชั้นดิน นอกนั้นจากชั้นหินหรือกรวด แต่ในดินอ่อนหรือทรายหลวมอาจต้องมีปลอกกันดินช่วยหรือใช้น้ำโคลนวิทยาศาสตร์ (Bentonite) เข้าช่วยพยุงหลุมเจาะ ความลึกในการเจาะอาจทำได้ถึง 30 เมตร การจำแนกชั้นดินจะต้องทำจากการสังเกตุจากสีและขนาดของดินตะกอนที่ไหลขึ้นมาตามน้ำจากหัวเจาะและความแน่นหรือแรงต้านทานของดินขณะกระแทกด้วยก้านเจาะ ช่างเจาะสามารถเก็บตัวอย่างดินที่ระดับต่าง ๆ ได้ที่ก้นหลุม โดยก่อนเก็บตัวอย่างจะต้องมีการล้างตะกอนก้นหลุมให้สะอาดจนถึงดินเดิม
ค. การเจาะด้วยใบสว่านหมุนด้วยเครื่องยนต์ (Power Auger) ใบสว่านเกลียว (Flight Auger) จะถูกหมุนลงไปในชั้นดิน พร้อมกับการกดด้วยระบบไฮดรอลิค ส่วนเศษดินจะถูกดึงขึ้นมาล้างออกข้างบน ใบสว่านมักมีหลายขนาดความยาวตั้งแต่ 0.5-0.2 เมตร การเจาะแบบนี้ใช้ไม่ได้กับดินทราย ซึ่งหลุมจะถล่มนอกจากจะมีปลอก (Casing) กันไว้หรือมีน้ำโคลน Bentonite ช่วยประคองหลุมเจาะ ดังนั้นจะใช้สำรวจในระดับตื้นเท่านั้น

การเจาะดิน ROTARY DRILLING

ง. การเจาะด้วย (Rotary Drilling) ใช้ได้กับดินเกือบทุกประเภทรวมทั้งหินผุ โดยใช้เครื่องยนต์ที่ส่งกำลังให้เฟืองทดกับก้านเจาะให้หมุนด้วยความเร็วที่ต้องการ เศษดินหรือหินจะถูกเป่าพัดพาขึ้นมาด้วน้ำจากหัวฉีดที่อยู่บริเวณหัวเจาะ ในกรณีพบหินแข็งต้องเป็นหัวเจาะเพชรเพื่อกัดลงในชั้นหินให้ได้พร้อมเก็บตัวอย่างแท่งหิน จึงเรียกว่า Rock Coring การเจาะลักษณะนี้มีข้อจำกัดในชั้นดินที่เป็นกรวดหรือหินลอยซึ่งไม่แน่นตัว จะทำให้หัวเจาะติดหรือไม่สามารถเก็บตัวอย่างได้

ที่มา : เอกสารประกอบการบรรยายเรื่อง การสำรวจชั้นดินในงานวิศวกรรมฐานราก โดย รศ.ดร.วรากร ไม้เรียง